ΕΦΥΓΕ Ο JOEL ROBERT – ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Σήμερα, απεβίωσε ο έξι φορές παγκόσμιος πρωταθλητής motocross Joël Robert στα 77 του. Αντιμετωπίζοντας τον κορωναϊό πριν από μερικές εβδομάδες, στη συνέχεια αντιμετώπισε πρόσθετα προβλήματα, όπως καρδιακή ανεπάρκεια. Από την περασμένη Τετάρτη βρισκόταν σε κώμα με ανεπάρκεια ζωτικών σωματικών οργάνων. Πέθανε στο νοσοκομείο Gilly κοντά στο Charleroi.
Ο Joël Robert ήταν ένας από τους πιο δυνατούς αναβάτες motocross που γνώριζε το άθλημα. Οι έξι παγκόσμιοι τίτλοι του δεν μεταφράζουν με κανέναν τρόπο το ταλέντο που είχε πάνω στην μοτοσυκλέτα. Φαινόταν γεννημένος για το άθλημα και μπορούσε να πάει πολύ γρήγορα χωρίς να προπονηθεί πάρα πολύ. Torsten Hallman: « Ήταν αδύνατος σαν γάτα και πάντα προσγειωνόταν στα πόδια του “
Ο Joël Robert κέρδισε τρεις παγκόσμιους τίτλους με την τσεχοσλοβάκικη μάρκα μοτοσυκλετών CZ και μετέπειτα τρεις με τη Suzuki. Ήταν ένας τυπικός αναβάτης των 250cc που μπορούσε να κερδίσει σε κάθε είδους επιφάνεια. Γεννήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 1943 στο χωριό Chatelet της Βαλλονίας. Το 1960 πραγματοποίησε τους πρώτους του αγώνες και σύντομα κατάφερε να καταγράψει την πρώτη του νίκη με μια Zündapp. Το 1964 κέρδισε τον πρώτο του παγκόσμιο τίτλο στην κατηγορία των 250cc ως ιδιώτης αναβάτης με CZ. Κέρδισε συνολικά 50 GP, ένα ρεκόρ που θα κρατούσε για τριάντα χρόνια έως ότου ο Stefan Everts τον έβγαλε από την κορυφή το 2004. Κέρδισε περισσότερους από 250 αγώνες και έγινε πρωταθλητής Βελγίου πέντε φορές.
Μετά την motocross καριέρα του, ο Robert έγινε η κινητήρια δύναμη πίσω από αγώνες όπως το Coupe de l’Avenir και οι 12 ώρες της La Chinelle. Ήταν επίσης ο εθνικός προπονητής της βελγικής ομάδας για το Motocross of Nations για 10 χρόνια.
Στο Châtelet του Βελγίου, ο Robert ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα αγώνων motocross στις αρχές της δεκαετίας του 1960, συμμετέχοντας στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα motocross. Το 1962, το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα αναβαθμίστηκε σε παγκόσμιο πρωτάθλημα από την FIM. Ο Robert κέρδισε το παγκόσμιο πρωτάθλημα 250cc του 1964 σε ηλικία είκοσι ετών ως ιδιώτης αναβάτης με CZ και έγινε ο νεότερος παγκόσμιος πρωταθλητής motocross εκείνη την εποχή. Το 1965 έγινε εργοστασιακός αναβάτης για την Τσεχοσλοβάκικη εταιρεία CZ. Ο Robert κέρδισε ξανά τον τίτλο των 250cc για την CZ το 1968 και το 1969. Για την σεζόν του 1970, ο Robert αποκτήθηκε από τον ιαπωνικό κατασκευαστή Suzuki, ο οποίος επιδίωκε να αμφισβητήσει την ευρωπαϊκή κυριαρχία μοτοσυκλετών στο motocross.
Συνέχισε τις νίκες με Suzuki κατακτώντας το παγκόσμιο πρωτάθλημα των 250cc το 1970, 1971 και 1972. Ο Robert ήταν ένας από τους πιο ταλαντούχους αναβάτες motocross στην ιστορία του αθλήματος. Σε ένα από τα πιο απαιτητικά αθλήματα της μοτοσυκλέτας, ήταν διαβόητος για την έλλειψη προπόνησης καθώς και για το γεγονός ότι κάπνιζε. Κάποτε έβαλε ακόμη και το τσιγάρο του, στο τιμόνι του Sylvain Geboers, στην εκκίνηση του τελευταίου αγώνα της σεζόν, τον οποίο τελικά κέρδισε ο Robert. Ο Αμερικανός αναβάτης στο Grand Prix, Jim Pomeroy, σχολίασε την εντυπωσιακή φυσική δύναμη του Robert σε μια συνέντευξη, υπενθυμίζοντας πώς τον είχε δει να σηκώνει το πίσω μέρος ενός μικρού αυτοκινήτου!
Ο Robert εισήχθη στο AMA Motorcycle Hall of Fame μαζί με τον Torsten Hallman το 2000. Ο Robert ήταν επίσης σημαντικός για τον Αμερικάνικο motocross. Όχι μόνο αποτέλεσε έμπνευση για τους πρώτους Αμερικανούς αγωνιζόμενους, αλλά αγωνίστηκε στην σειρά Trans-AMA στις ΗΠΑ, κερδίζοντας επτά Trans Am Nationals την περίοδο 1970 – 1971. Ο Robert ήταν αναπόσπαστο μέλος της ομάδας των Ευρωπαίων πρωταθλητών motocross που ήρθαν στις ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του ’70 για να βοηθήσουν στην διάδοση του motocross στην Αμερική. Η παρουσία του βοήθησε να έχει αξιοπιστία το πρώτο πρωτάθλημα motocross της Αμερικής.
Ο Robert μεγάλωσε σε μια οικογένεια μοτοσυκλετιστών. Ο πατέρας του, ο Ferran, ήταν ένας ταλαντούχος αναβάτης ταχύτητας. Ο θείος και ο ξαδελφός του έτρεχαν επίσης. Κατά τη γέννησή μου ο πατέρας μου είπε,« Θα κάνουμε έναν αναβάτη και αυτόν», ανέφερε ο Robert. “Στην ηλικία των 2 μπόρεσα να βγάλω μια αλυσίδα από ένα ποδήλατο”! Στο σχολείο, ο Robert απολάμβανε άλλα αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ, αλλά στα 7 του δέθηκε με την πρώτη του μοτοσυκλέτα, ένα Gillet 125, και αυτό θα σημάδευε την πορεία της ζωής του. «Δεν έφτανα καν τα πόδια μου κάτω» υπενθύμισε ο Robert. “Για να ξεκινήσω ή να σταματήσω, χρειαζόμουν έναν τοίχο ή ένα δέντρο για να ακουμπώ.” Οι ήρωες της παιδικής του ηλικίας ήταν οι πρωταγωνιστές του βελγικού motocross Rene Baeten και Auguste Mingels. Ο Robert άρχισε να αγωνίζεται το 1960 και μέσα σε ένα μήνα από την έναρξη της αγωνιστικής του καριέρας κέρδισε την πρώτη του νίκη με εξαιρετικό τρόπο. «Ήταν στο Chimay (Βέλγιο) που κέρδισα την πρώτη μου νίκη», είπε ο Robert. «Ήταν η 11η Μαΐου 1960, και με μια Zündapp, η οποία ήταν σαφώς πιο αδύναμη από τις μοτοσυκλέτες της εποχής. Εκείνη την ημέρα έβρεχε και η πίστα ήταν σε λόφους. Η βροχή μετέτρεψε το χώμα σε έλος. Ο αγώνας ξεκίνησε και τρεις γύρους αργότερα με σταμάτησαν και μου είπαν ότι ήμουν ο νικητής. Ήμουν ο μόνος που ανέβηκα στις πλαγιές. Όλοι οι άλλοι διαλύθηκαν, χάθηκαν στον καπνό, προσπαθώντας μάταια να σπρώξουν τις μοτοσυκλέτες τους. Δεν τερμάτισε κανένας άλλος. Η πρώτη μου νίκη ήταν η νίκη KO (νοκ άουτ).”
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Robert άρχισε να αγωνίζεται στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα 250cc. Η σειρά των 250cc πήρε τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλήματος το 1962. Ταξίδεψε με τους γονείς του σε πολλούς από τους αγώνες κοντά στο Βέλγιο. Σε άλλους αγώνες ταξίδευε με συναθλητές ή δημοσιογράφους, μερικές φορές με το τρένο και την μοτοσυκλέτα του σε κομμάτια στις αποσκευές. Η προσπάθεια του απέδωσε καρπούς όταν κέρδισε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 250cc το 1964, με CZ. Ήταν μόλις 20 ετών, τότε ο νεότερος αναβάτης που κέρδισε έναν παγκόσμιο τίτλο motocross. Το 1965, έγινε εργοστασιακός αναβάτης για την CZ. Για τα επόμενα τρία χρόνια η κακή τύχη, τα μηχανικά προβλήματα και οι τραυματισμοί πλήττουν τον Robert, αλλά κατάφερε να τερματίσει δεύτερος στο πρωτάθλημα κάθε χρόνο. Το 1968, η τύχη του γύρισε τελικά και ανέκτησε τον παγκόσμιο τίτλο των 250cc με μόλις δύο βαθμούς από τον Σουηδό Torsten Hallman. Ο Robert κέρδισε ξανά τον τίτλο το 1969 αυτή την φορά από τον επίσης Βέλγο και αναβάτη της CZ, Sylvain Geboers. Εκείνη η χρονιά ήταν σημαντική γιατί η Suzuki μπήκε στο πρωτάθλημα και έκανε μια σοβαρή προσπάθεια να ανταγωνιστεί τους καθιερωμένους Ευρωπαίους κατασκευαστές. Είχε τερματιστεί τρίτη με τον Σουηδό Olle Petterson. Η Suzuki πλησίασε τον Robert στην περίοδο προετοιμασίας. Κατάλαβε σύντομα ότι ήταν το κομμάτι που έλειπε στην προσπάθεια να λύσει το παζλ του παγκόσμιου πρωταθλήματος. «Η Suzuki μου πρόσφερε περισσότερα χρήματα, αλλά ακόμη πιο σημαντικό για μένα ήταν ότι μπορούσα να δω ότι ήταν πολύ καλά οργανωμένοι», υπενθύμισε ο Robert για την συνεργασία του με το εργοστάσιο της Suzuki. “Η μοτοσυκλέτα ήταν επίσης πολύ καλή. Τους είπα μόνο να προσαρμόσουν τα πόδια και το τιμόνι. Ήταν πολύ ελαφρύ, πολύ εύχρηστο και πολύ συμπαγές. “ Ο Ρόμπερτ κέρδισε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Μοτοκρός 250cc του 1970 στο ειδικά κατασκευασμένο Suzuki RN250, που υποτίθεται ότι άξιζε 20.000$. Δεν κατέκτησε μόνο τον πρώτο παγκόσμιο motocross τίτλο της Suzuki, αλλά ήταν και ο πρώτος τίτλος για Ιάπωνα κατασκευαστή. Θα συνέχιζε να κερδίζει το παγκόσμιο πρωτάθλημα το 1971 και το ’72 με τη Suzuki. Ο Robert άρχισε να ταξιδεύει στην Αμερική το 1967 μαζί με άλλους αναβάτες παγκόσμιου πρωταθλήματος για μια σειρά αγώνων ενάντια στους κορυφαίους αναβάτες της Αμερικής. «Ήταν ένα θαυμάσιο, αξέχαστο ταξίδι», θυμάται ο Robert. “Ταξιδέψαμε σε όλη την Αμερική. Αγωνιστήκαμε και φορούσαμε στολές ιππασίας. Για να μπούμε στο αμερικανικό κλίμα αγοράσαμε μερικά τουφέκια Winchester και καπέλα καουμπόη. Οι Αμερικανοί έμαθαν γρήγορα, πολύ γρήγορα.” Όταν η σειρά Trans-AMA κυκλοφόρησε το 1970, ο Robert ήταν εκεί. Κέρδισε έξι συνεχόμενους αγώνες Trans AMA το φθινόπωρο του ίδιου έτους.
Ο πρωτοπόρος του περιοδικού Joe Parkhurst ζήτησε τη βοήθεια των ευρωπαϊκών αστέρων του MX για να σχεδιάσει μια πίστα motocross στην ιδιοκτησία του στο Irvine της Καλιφόρνια. Μια μέρα στα τέλη του 1967, οι Roger DeCoster, ο Dave Bickers και ο Robert εμφανίστηκαν για να βοηθήσουν στο σχεδιασμό σε αυτό που θα γινόταν μια από τις πιο διάσημες πίστες στην Αμερική, το Saddleback Park. Ο Robert ήταν επίσης ένας από τους πρώτους αναβάτες που είχε δικές του ρέπλικες. Αντίγραφα των αγωνιστικών μποτών του πωλήθηκαν στις ΗΠΑ με το εμπορικό σήμα Full Bore. Ο Robert ήταν επίσης διαβόητος για τον σκληρό τρόπο που διασκέδαζε, την έλλειψη προπόνησης καθώς και το ότι κάπνιζε. Ωστόσο, ο Robert δικαιολογήθηκε τονίζοντας ότι κατά τη διάρκεια της καριέρας του έτρεχε περίπου 300 αγώνες το χρόνο. «Δεν υπήρχε πολύ χρόνος για προπόνηση», είπε. «Ωστόσο, λάτρευα τους αγώνες σε άμμο, ή σε συνθήκες λάσπης, όπου οι περισσότεροι αναβάτες φοβούνται».
Ο Αμερικανός αναβάτης Jim Pomeroy θαύμαζε τη φυσική δύναμη του Ρόμπερτ. «Ήμασταν στη Φινλανδία το 1973», θυμάται ο Pomeroy. “Βγαίναμε από τις απονομές του αγώνα και ο Ισπανός μηχανικός μου Rubio και ο Αμερικανός μηχανικός Arty Beamon μιλούσαν και ο Marcel Wurtz είπε:«Βλέπεις το Volkswagen εκεί; Ο Robert μπορεί να το σηκώσει.” “Είπα”Όχι! Οι μηχανικοί μου και εγώ στοιχηματίσαμε με τον Joel για να δούμε ποιος θα μπορούσε να σηκώσει το αυτοκίνητο. Προσπάθησα να το σηκώσω και μόλις που σήκωνα τα ελατήρια. Μετέπειτα ο Arty, ο Rubio κι εγώ το προσπαθήσαμε και δεν μπορούσαμε να σηκώσουμε τους πίσω τροχούς του Volkswagen Bug από το έδαφος. Παρακολούθησα τον Joel Robert να έρχεται και απλώς να το αρπάζει και να σηκώνει με ολόκληρους τους τροχούς στον αέρα και να το κατεβάζει μόνος του. Ήταν τόσο δυνατός. Ποτέ δεν προπονήθηκε, δεν δούλεψε ποτέ. Το πώς το έκανε ήταν πέρα από μένα. Ήταν απλώς καταπληκτικό.”
Όταν ο Robert αποσύρθηκε, κατείχε τους περισσότερους παγκόσμιους τίτλους, και τις περισσότερες νίκες (50). Πολλά από τα ρεκόρ του παρέμειναν για δεκαετίες. Ήταν ο συμπατριώτης Stefan Everts που ξεπέρασε τα ρεκόρ του. Ο Everts είχε μεγάλο θαυμασμό για τις επιτυχίες που πέτυχε ο Robert. «Γεννήθηκα τη χρονιά που ο Joel κέρδισε τον τελευταίο του τίτλο, οπότε δεν ήξερα τίποτα γι ‘αυτόν» είπε ο Everts, «Μόλις μου εξήγησαν πώς ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ’60, πώς το βελγικό motocross είχε παρακμάσει μετά τα καλά χρόνια της δεκαετίας του ’50 και ότι ο Joel ξεκίνησε μια δυναστεία πρωταθλητών που συνεχίστηκε μέχρι σήμερα…χωρίς αυτόν, ίσως δεν θα είχε συμβεί τίποτε. Ο Joel είναι απλός άνθρωπος, αλλά, μέσα στην καρδιά του, είναι ο πιο γλυκός άνθρωπος που θα μπορούσατε ποτέ να συναντήσετε. ”
